اسپم چیست و چه راهکاری برای عدم دریافت آن‌ها وجود دارد؟ اسپم که به آن هرزنامه نیز گفته میشود، ایمیل‌های ناخواسته‌ای هستند که دریافت می‌کنید. برخی از هرزنامه‌ها با اهداف و نیت‌های تهدیدآمیز مانند هک و دیگر خرابکاری‌ها ارسال می‌شوند؛ به همین‌خاطر مهم است که بتوانیم هرزنامه‌ها را شناسایی کرده و از کلیک بر روی آن‌ها خودداری کنیم. اسپم‌ها همیشه خطرناک هستند؟ خیر؛ گاهی اوقات ایمیل‌های اسپم حاوی تبلیغ محصول یا خدمات خاصی هستند که شما ایمیل خود را در فهرست ایمیل‌های آن‌ها هرگز ثبت نکرده‌اید اما این ایمیل‌ها به عنوان هرزنامه برای شما ارسال می‌شوند.
گزارش اسپم گزارشی است که از طریق آن می‌توانید دریافت پیام‌ها یا ایمیل‌های اسپم را به مسئولان مربوطه اطلاع دهید. فرض کنید در شبکه‌های اجتماعی یا ایمیل خود دائم پیام‌هایی دریافت می‌کنید که نمی‌دانید ارسال کننده این پیام‌ها کیست. این پیام‌ها اسپم هستند و باید اقدام به ارسال گزارش اسپم کنید. ایمیل‌های اسپم که به صورت گروهی در تعداد بالا به افراد ارسال می‌شوند، جزو رایج‌ترین انواع اسپم‌ها هستند. بطور کلی هدف از ارسال اسپم را می‌توان در 3 دسته بندی بررسی کرد:
- با هدف تبلیغات گسترده و پخش تبلیغات تجاری
- اگاهی بخشی غیر تجاری
- اهداف غیرقانونی یا تلاش برای بدست آوردن اطلاعات محرمانه افراد
اسپم چیست؟ و انواع اسپم کدام اند؟
راجع‌به اینکه اسپم چیست و چرا ارسال می‌شوند، در مقدمه مقاله به صورت کامل صحبت کردیم. اما انواع اسپم کدام اند؟ هرزنامه‌ها انواع مختلفی دارند. شناسایی آن‌ها کمک می‌کند در هر پلتفرمی، چه شبکه‌های اجتماعی یا ایمیل، بتوانید پیام‌های اسپم را تشخیص دهید. در ادامه اشاره کوتاهی به انواع اسپم کرده‌ایم.
اسپم در ایمیل مارکتینگ
ایمیل مارکتینگ (E-Mail Marketing) یکی از موثرترین روش‌های بازاریابی است. اما دریافت ایمیل‌های اسپم گاهی بازاریابان را به دردسر می‌اندازد چراکه یکی از رایج‌ترین انواع اسپم مربوط به ایمیل‌های Spam است. ایمیل اسپم به ایمیل‌های ناخواسته‌ای گفته میشود که در تعداد بالا ارسال می‌شوند و هدف عمده آن‌ها پخش محتوای تبلیغاتی است. دریافت این ایمیل‌های اسپم که با هدف تبلیغات گسترده ارسال می‌شوند تهدیدی برای شما و اطلاعات سیستم‌تان نیست اما نسبت به هرزنامه‌هایی که با هدف فیشینگ ارسال می‌شوند باید احتیاط بیشتری داشته باشید.
اسپم در forumها
یکی دیگر از انواع اسپم در انجمن‌های اینترنتی دیده میشود که به forum spam نیز معروف است. این نوع اسپم نیز با هدف پخش محتوای تبلیغاتی ارسال می‌شوند که اغلب توسط ربات‌ها صورت می‌گیرد. چرا باید از دریافت هرزنامه در فروم‌ها جلوگیری کنیم؟ به این خاطر که اغلب این هرزنامه‌ها موضوعی متفاوت از موضوع مورد بحث انجمن دارند و دریافت آن‌ها می‌تواند موجب به حاشیه رفتن بحث انجمن شود.
اسپم در پیامک
شاید واژه اسپم را بیشتر برای ایمیل شنیده باشید، اما این هرزنامه‌ها حتی از طریق پیامک نیز قابل دریافت هستند. اسپم‌های پیامکی چندان رایج نیستند چراکه ارسال آن‌ها برای ارسال کننده نیز هزینه زیادی در پی دارد. بنابراین تاکنون ممکن است در تعداد دفعات کمی پیامک‌های اسپم را بر روی تلفن همراه خود دریافت کرده باشید. هدف از ارسال این هرزنامه‌ها نیز بیشتر اوقات تبلیغات است. در صورت وجود لینک در پیام‌های اسپم، احتمال اهداف حملات سایبری و فیشینگ نیز وجود دارد.
اسپم در شبکه‌های اجتماعی
اگر از شبکه‌های اجتماعی چون اینستاگرام، توییتر و.. استفاده می‌کنید، بی‌شک تاکنون در این پلتفرم‌ها نیز پیام‌هایی ناخواسته از افراد ناشناس دریافت کرده‌اید که به آن‌ها اسپم یا هرزنامه گفته میشود. احتمال حملات سایبری از طریق اسپم شبکه‌های اجتماعی بیشتر است. اسپمرها می‌توانند با هک کردن شبکه اجتماعی شما، به اطلاعات شخصی یا لیست دوستان و کاربران شما دسترسی داشته و از طریق‌های مختلف اقدام به کلاهبرداری کنند.
اسپم در موتورهای جستجو
نوعی دیگری از انواع اسپم وجود دارد که در موتور جستجوگر وب دیده میشود. این مورد را می‌توان یکی از خطرناک‌ترین انواع اسپم دانست. اسپم موتورهای جستجو با هدف دستکاری صفحه‌های HTML و قرار گرفتن در صدر نتایج گوگل صورت می‌گیرد. اگر یک وبسایت اینترنتی دارید حتما از اهمیت سئو و فعالیت‌هایی که منجر به کسب رتبه در گوگل می‌شوند باخبر هستید. اسپم موتورهای جستجو سعی دارد از طریق راه‌های غیرقانونی اقدام به دور زدن موتورهای جستجو کرده و به صدر نتایج گوگل برسد. برای مثال تکرار یک کلمه بیش از حد در یک صفحه یا قرار دادن محتوای کاملا یکسان در سایت‌هایی با آدرس متفاوت نوعی اسپم در صفحات وب به شمار می‌رود. بنابراین اسپم یا هرزنامه همیشه به معنای دریافت یک پیغام ناخواسته نیست.
کامنت (نظر) اسپم
اسپم در وبلاگ‌ها روشی است که منجر به کسب درآمد اسپمرها میشود. گذاشتن مکرر نظر در پست‌های وبلاگی نوعی از این اسپم است. این نوع اسپم در گذشته بیشتر شایع بود اما امروز اسپمرها هم کمتر از این روش استفاده می‌کنند. به این نوع اسپم که وب مسترها و بلاگرها را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد کامنت اسپم نیز گفته میشود.
آیا SPAM فقط به دریافت هرزنامه گفته میشود؟
کمی پیش انواع اسپم را بررسی کردیم. دیدید که صرفا اسپم به معنای دریافت هرزنامه نیست. اگرچه یکی از رایج‌ترین اشکال اسپم، دریافت هرزنامه از طریق ایمیل یا شبکه‌های اجتماعی است؛ اما اسپم موتورهای جستجوگر وب و اسپم‌های وبلاگی نیز نوعی از اسپم هستند که در آن‌ها شما پیامی با عنوان هرزنامه دریافت نمی‌کنید بلکه یک‌سری اقدامات صورتی می‌گیرد که با عنوان اقدامات اسپم شناسایی می‌شوند.
ایمیل اسپم (Mail Spam)
ایمیل اسپم یکی از نام آشناترین انواع اسپم است. تمام کاربرانی که از ایمیل استفاده می‌کنند، از دریافت پیام‌های اسپم شکایت دارند. چراکه هیچ یک از ما تمایل نداریم روزانه تعداد زیادی ایمیل از فردی که هویت مشخصی ندارد دریافت کنیم. همان‌طور که می‌دانید در صندوق ورودی ایمیل‌های خود بخشی به دریافت پیام‌های هرزنامه اختصاص دارد. این هرزنامه‌ها که بیشتر اوقات هدفی چون تبلیغات دارد توسط اسپمرها ارسال می‌شوند.
اسپمر کیست؟ اسپمر شخصی است که از روش اسپمینگ برای ارسال ایمیل‌های انبوه و محتوای اسپم خود استفاده می‌کند. اما هدف اسپمرها از ارسال این پست‌های الکترونیکی اسپم چیست؟ پشت ارسال هرزنامه‌ها توسط یک اسپمر ممکن است اهداف گوناگونی وجود داشته باشد که رایج‌ترین آن‌ها عبارتنداز:
- پخش محتوای تبلیغاتی
- حملات سایبری و دسترسی به اطلاعات محرمانه و شخصی افراد
- نصب یک بد افزار بر روی سیستم افراد
- نصب نرم افزارهای مخرب
- گرفتن کلیک یا بازدید بیشتر برای وبسایت شخصی اسپمر
هدف از ارسال ایمیل‌های اسپم هرچه که باشد، برای دریافت کننده خوشایند نیست به همین خاطر باید سعی کنیم راهی برای جلوگیری از دریافت هرزنامه‌ها پیدا کنیم.
چگونه این ایمیل ها ارسال میشود؟
یکی از سوالاتی که ممکن است ذهن شما را به خود مشغول کرده باشد این است که ایمیل‌های اسپم چگونه ارسال می‌شوند؟ ممکن است شما هم جزو آن دسته از افرادی باشید که تصور می‌کنند اسپم‌ها تنها از طریق هک شدن سیستم یا دانلود اسکریپت‌های مخرب راه ورود به سیستم را پیدا می‌کنند. درحالی‌که باید گفت اسپمرها از روش‌های دیگری نیز برای ارسال ایمیل‌های اسپم استفاده می‌کنند. در ادامه انواع روش‌های ارسال اسپم را نام برده‌ایم:
- ارسال اسپم از طریق هک سایت یا سرور
- ارسال اسپم بدون هک و از طریق آپلود اسکریپت‌های مخرب
- ارسال اسپم از طریق ثبت نام انبوه کاربران در سایت
- ارسال اسپم از طریق هک Mailbox دامنه
- ارسال اسپم از طریق فعال بودن رله SMTP بر روی سرور اختصاصی شما
- ارسال اسپم از طریق استفاده از نام‌های فرستنده جعلی
ارسال ایمیل با سیستم های ارسال ایمیل
یکی از روش‌های ارسال ایمیل اسپم، استفاده از سرویس‌هایی است که این کار را به صورت انبوه انجام می‌دهند. بهترین سرویس‌های خارجی ایمیل مارکتینگ عبارتنداز:
- (www.omnisend.com)
- (www.sendinblue.com)
- (www.mailerlite.com)
- (www.sender.net)
ارسال از سمت شرکت های دیجیتال مارکتینگ
ایمیل مارکتینگ که از سوی شرکت‌های دیجیتال مارکتنیگ با هدف بازاریابی و تبلیغات صورت می‌گیرد، از دیگر روش‌های ارسال ایمیل‌های اسپم به صورت انبوه است. هرزنامه‌هایی که از سوی شرکت‌های دیجیتال مارکتینگ ارسال می‌شوند عمدتا با اهداف مارکتینگ و تبلیغات هستند. بنابراین نسبت به فیشینگ نبودن این اسپم‌ها می‌توانید اطمینان داشته باشید.
Spam Usenet
Spam Usenet چیست؟ اسپم یوزنت نوع دیگری از اسپم است. یوزنت جزو یکی از قدیمی‌ترین سیستم‌های اشتراک فایل محسوب میشود. حتی این سیستم‌های قدیمی که قدمتی بیشتر از اینترنت دارند هم از شر اسپم‌ها در امان نیستند. برای مثال تصور کنید در یک گروه با محتوای مشخص مانند محتوای علمی در یوزنت عضو هستید و فردی به صورت مکرر مطالبی غیر از محتوای اصلی گروه به اشتراک می‌گذارد و سعی می‌کند بحث اصلی را به حاشیه براند. این فرد به عنوان اسپم شناسایی میشود و به آن اسپم یوزنت گفته میشود.
پست اسپم
در هر پلتفرمی که قابلیت پست گذاری وجود داشته باشد، این نوع اسپم به چشم می‌خورد. پلتفرم‌هایی مانند سایت‌های وردپرسی، اینستاگرام، انجمن‌های اینترنتی (Forumها)، فیسبوک و… جزو پلتفرم‌هایی هستند که پست اسپم در آن‌ها دیده میشود. هدف از این نوع اسپمینگ، انتشار پستی بدون خواسته شما بر روی صفحه وبلاگ یا شبکه‌های اجتماعی شماست. پست اسپم در فیسبوک نسبت به دیگر پلتفرم‌ها رایج‌تر است.
چگونه ایمیل های اسپم دریافت نکنم؟
یکی از بهترین روش‌های مقابله با ایمیل‌های اسپم، استفاده از آنتی اسپم‌هاست. آنتی اسپم می‌تواند یک نرم افزار یا سخت افزار باشد که از ورود اسپم به سیستم جلوگیری می‌کند. قدم بعدی این است که به هیچ عنوان اقدام به آپلود اسکریپت‌های نامعلوم و افزونه‌های نامعتبر نکنید. دانلود افزونه‌های نامعتبر که مشخص نیست ارائه کنندگان آن‌ها چه کسانی هستند، بهترین راه ورود اسپمرها به آدرس ایمیل ما هستند. در نهایت می‌توانید از ابزارهای ضداسپم زیر استفاده کنید:
- SpamTitan Email Security
- SaneBox
- Avanan Cloud Email Security
چرا ایمیل های ارسالی اسپم می شوند؟ راهکار مقابله با اسپم چیست؟
اسپم شدن ایمیل‌ها می‌تواند به دلایل مختلفی روی دهد. رایج‌ترین این علل عبارتنداز:
- از گیرنده ایمیل خود مجوز دریافت ایمیل ندارید.
- گیرندگان ایمیل، شما را به عنوان هرزنامه علامت گذاری کرده‌اند.
- به آدرس‌های غیرفعال اقدام به ارسال ایمیل کرده‌اید.
- احراز هویت ایمیل خود را به درستی تنظیم نکرده‌اید.
- از کدهای HTML به صورت نادرست استفاده می‌کنید.
- محتوای ایمیل‌های شما به‌گونه‌ای است که موجب تحریک Spam filtersها میشود.
- همراه با ایمیل پیوست‌های بسیاری ارسال می‌کنید.
- محتوای ایمیل شما حاوی لینک به سایت‌های مخرب است.
- آدرس ایمیل‌های شما بی‌معنی و مشابه آدرس‌های جعلی است.
- در ایمیل‌های ارسالی خود از تعداد زیادی تصویر استفاده می‌کنید.
رعایت استانداردهای مقابله با اسپم
از آنجایی که پیشگیری بهتر از درمان است، در قدم اول بهتر است سعی کنید کاری کنید تا اسپمرها نتوانند به آدرس ایمیل شما دسترسی پیدا کنند. اما چگونه؟ با رعایت استانداردهای مقابله با اسپم می‌توانید تا حدود زیادی از دریافت ایمیل‌های اسپم جلوگیری کنید.
- از انتخاب آدرس‌های ساده برای آدرس ایمیل خود خودداری کنید. احتمال دریافت اسپم برای ایمیل‌هایی با آدرس‌های پیچیده کمتر است.
- به اسپم‌ها به هیچ عنوان پاسخ ندهید و بر روی آن‌ها کلیک نکنید چراکه پاسخ دادن به یک ایمیل، ممکن است ارسال آن‌ها را چندین برابر کند.
- در حین ثبت نام در وبسایت‌های مختلف توجه و دقت بیشتری داشته باشید تا در معرض حمله اسپمرها قرار نگیرید.
با انجام اقدامات فوق می‌توانید تا حدودی از حمله اسپمرها در امان باشید اما باز هم تضمینی نیست که دیگر هرگز ایمیل اسپم دریافت نکنید! بنابراین بهتر است نسبت به رعایت استانداردهای مقابله با اسپم توجه بیشتری داشته باشید.